گیاهان مرتعی ایران، جلد اول: تکه لپه‌ای‌ها

جلد اول این مجموعه به تک لپه‌ای‌ها اختصاص دارد که در آن به معرفی ۲۳۳ تاکزون علوفه‌ای چندساله پرداخته شده است. هرچند گندمیان یک‌ساله در ابتدای فصل رویش نقش قابل‌توجهی از نظر چرای دام دارند، اما در این کتاب گیاهان چندساله‌ای معرفی می‌گردند که با استفاده از آنها بتوان مراتع کشور را احیا و اصلاح نمود. در میان تک لپه‌ای‌ها ۲۳۰ تاکزون به تیره Poaceae (گندمیان) و سه تاکزون به تیره Cyperaceae (اویارسلام) تعلق دارند. شرح این دو تیره به همراه کلید شناسایی در حد جنس با استفاده از فلور عراق (تانسند و همکاران، ۱۹۶۸)، کورموفیت‌های ایران (قهرمان، ۱۳۷۳)، رده‌بندی گیاهی (مظفریان، ۱۳۷۹) و فلور ایران (امینی‌راد، ۱۳۹۰) در پیوست کتاب آمده است. انتشار ۱۱۲ تاکزون تک لپه‌ای به ناحیه ایران _– تورانی، ۲۳ تاکزون به نواحی ایران _– تورانی و مدیترانه‌ای و ۱۹ تاکزون به ناحیه صحارا _– سندی محدود می‌شود. سایر تاکزون‌ها در نواحی رویشی مختلف گسترش دارند. به‌طوری ‌که نُه تاکزون نیز انحصاری ایران در ناحیه رویشی ایران _– تورانی می‌باشند. جنس‌های Stipa، Elymus، Poa، Bromus، Alopecurus، Festuca، Melica، Stipagrostis، Piptatherum و Puccinellia به‌ترتیب با ۲۴، ۱۸، ۱۶، ۱۳، ۱۰، ۹، ۹، ۹، ۸ و ۸ تاکزون بیشترین فراوانی را دارند. از نظر رویشگاهی می‌توان تک لپه‌ای‌های علوفه‌ای را به سه دسته تقسیم نمود: ۱۰۲ تاکزون در دشت‌ها و دامنه‌های کوهستانی، ۱۰۹ تاکزون در دامنه‌ها و مراتع کوهستانی و ۲۲ تاکزون در مراتع کوهستانی (ارتفاع از سطح دریا بیش از ۲۵۰۰ متر).

فهرست مطالب
سپاسگزاری
مقدمه ۱
Aeluropus lagopoides var. lagopoides 8
Aeluropus lagopoides var. mesopotamica 9
Aeluropus lagopoides var. repens 11
Aeluropus littoralis 12
Aeluropus macrostachyus 14
Aeluropus pungens var. hirtulus 16
Agropyron cristatum subsp. pectinatum var. imbricatum 17
Agropyron cristatum subsp. pectinatum var. pectinatum 19
Agropyron desertorum 20
Agrostis canina 22
Agrostis capillaris 23
Agrostis gigantea 24
Agrostis olympica 26
Agrostis stolonifera 27
Alopecurus apiatus 28
Alopecurus arundinaceus 30
Alopecurus aucheri 31
Alopecurus dasyanthus 33
Alopecurus himalaicus 34
Alopecurus mucronatus 35
Alopecurus pratensis 36
Alopecurus seravshanicus 38
Alopecurus textilis subsp. textilis 39
Alopecurus vaginatus 40
Anthephora pubescens 42
Anthoxanthum odoratum subsp. alpinum 43
Arrhenatherum elatius subsp. elatius 45
Arrhenatherum kotschyi 46
Beckmannia eruciformis 48
Bothriochloa bladhii 49
Bothriochloa ischaemum 51
Brachypodium pinnatum 52
Briza media 53
Bromus biebersteinii 55
Bromus cappadocicus subsp. cappadocicus 56
Bromus confinis 57
Bromus erectus subsp. erectus 59
Bromus frigidus 60
Bromus kopetdagensis 62
Bromus paulsenii 62
Bromus riparius 64
Bromus stenostachyus 65
Bromus tomentellus 66
Bromus tomentosus 68
Bromus variegatus subsp. variegatus 69
Bromus variegatus subsp. villosulus 71
Catabrosa aquatica 72
Catabrosa capusii 74
Catabrosella humilis subsp. calvertii 75
Catabrosella humilis subsp. humilis 76
Catabrosella parviflora 78
Cenchrus ciliaris 79
Cenchrus pennisetiformis 81
Cenchrus setigerus 82
Centropodia forskalii subsp. forskalii 84
Centropodia forskalii subsp. persica 85
Chrysopogon aucheri 87
Chrysopogon gryllus subsp. gryllus 88
Coelachyrum piercei 90
Colpodium versicolor 91
Colpodium violaceum 92
Cymbopogon commutatus 93
Cymbopogon jwarancusa subsp. olivieri 95
Cyperus conglomeratus subsp. conglomeratus 97
Cyperus conglomeratus subsp. curvulus 98
Cyperus eremicus 100
Dactylis glomerata subsp. glomerata 102
Dactylis glomerata subsp. hispanica 103
Dactyloctenium scindicum 105
Danthoniopsis stocksii 106
Deschampsia caespitosa 108
Deschampsia flexuosa 109
Desmostachya bipinnata 110
Dichanthium annulatum 112
Dichanthium foveolatum 113
Digitaria nodosa 115
Elymus caninus 116
Elymus caucasicus 117
Elymus elongatiformis 119
Elymus elongatus subsp. ponticus 120
Elymus gentryi var. ciliatiglumis 121
Elymus gentryi var. gentryi 123
Elymus hispidus var. hispidus 124
Elymus hispidus var. podperae 125
Elymus hispidus var. villosus 127
Elymus libanoticus 129
Elymus longe-aristatus subsp. canaliculatus 130
Elymus longe-aristatus subsp. longe-aristatus 132
Elymus nodosus subsp. dorudicus 133
Elymus panormitanus 134
Elymus pertenuis 135
Elymus repens 136
Elymus tauri var. kosaninii 138
Elymus transhyrcanus subsp. transhyrcanus 139
Enneapogon persicus 140
Enneapogon schimperanus 142
Eragrostis collina 143
Eragrostis curvula 144
Festuca akhanii 146
Festuca arundinacea 147
Festuca elwendiana 149
Festuca heterophylla 150
Festuca pratensis 152
Festuca rubra 153
Festuca sulcata 155
Festuca valesiaca 156
Festuca woronowii subsp. caucasica 158
Helictotrichon armeniacum 159
Helictotrichon pratense 160
Helictotrichon pubescens subsp. pubescens 162
Hordeum bogdanii 163
Hordeum brevisubulatum subsp. iranicum 164
Hordeum brevisubulatum subsp. violaceum 165
Hordeum bulbosum 167
Hyparrhenia hirta 168
Koeleria cristata 170
Koeleria eriostachya 171
Koeleria nitidula 173
Lasiurus hirsutus 174
Lasiurus scindicus 176
Leptochloa fusca subsp. fusca 170
Leptothrium senegalense 178
Leucopoa sclerophylla 179
Leymus tianschanicus 181
Lolium perenne 182
Melica altissima 184
Melica ciliata subsp. cilliata 185
Melica ciliata subsp. transsilvanica 187
Melica eligulata 188
Melica jacquemontii subsp. canescens 189
Melica jacquemontii subsp. hohenackeri 191
Melica jacquemontii subsp. jacquemontii 193
Melica persica subsp. inaequiglumis 194
Melica persica subsp. persica 195
Ochthochloa compressa 197
Panicum antidotale 198
Panicum repens 200
Panicum turgidum 201
Paspalum dilatatum 203
Paspalum distichum 204
Pennisetum divisum 206
Pennisetum flaccidum 207
Pennisetum orientale 209
Phalaris arundinacea 210
Phleum alpinum 212
Phleum bertolonii 213
Phleum iranicum 215
Phleum montanum 216
Phleum phleoides 217
Phleum pratense 218
Phragmites australis var. australis 220
Phragmites australis var. stenophylla 222
Phragmites karka 224
Piptatherum barbellatum 225
Piptatherum gracile 227
Piptatherum holciforme subsp. holiciforme var. holciforme 228
Piptatherum holciforme subsp. longiglume var. longiglume 230
Piptatherum laterale subsp. laterale 231
Piptatherum molinioides 232
Piptatherum munroi 234
Piptatherum purpurascens 235
Piptatherum songaricum 236
Piptatherum sphacelatum 237
Piptatherum vicarium 239
Piptatherum virescens 240
Poa alpina 241
Poa bactriana subsp. glabriflora 242
Poa badensis 244
Poa compressa 245
Poa densa 247
Poa glauca 248
Poa longifolia 249
Poa nemoralis 250
Poa palustris 252
Poa pratensis subsp. angustifolia 253
Poa pratensis subsp. pratensis 255
Poa sinaica 257
Poa sterilis 259
Poa trivialis L. subsp. sylvicola 260
Poa trivialis subsp. trivialis 262
Poa versicolor subsp. araratica 264
Psathyrostachys fragilis subsp. fragilis 265
Puccinellia anisoclada 267
Puccinellia bulbosa 268
Puccinellia distans 269
Puccinellia gigantea 271
Puccinellia grossheimiana 272
Puccinellia koeieana 274
Puccinellia sevangensis 275
Puccinellia tenuiflora 276
Secale strictum subsp. strictum var. ciliatoglume 277
Secale strictum subsp. strictum var. strictum 279
Sesleria phleoides 280
Sporobolus arabicus 281
Sporobolus tourneuxii 283
Stipa arabica var. arabica 284
Stipa arabica var. pamirica 286
Stipa arabica var. prilipkoana 288
Stipa atriseta 289
Stipa bromoides 290
Stipa capillata 292
Stipa caragana 293
Stipa caucasica subsp. caucasica 295
Stipa ehrenbergiana 296
Stipa gaubae 298
Stipa haussknechtii 299
Stipa hohenackeriana 301
Stipa holosericea 303
Stipa iranica 304
Stipa kurdistanica 305
Stipa lessingiana 307
Stipa lingua 308
Stipa orientalis 310
Stipa parviflora 311
Stipa pennata subsp. pennata 313
Stipa pennata subsp. pulcherrima var. pulcherrima 314
Stipa pennata subsp. zalesskii 316
Stipa tirsa 317
Stipa turkestanica 319
Stipagrostis barbata 320
Stipagrostis ciliata 322
Stipagrostis karelinii 324
Stipagrostis obtusa 325
Stipagrostis pennata 327
Stipagrostis plumosa 329
Stipagrostis pogonoptila 331
Stipagrostis raddiana 332
Stipagrostis uniplumis 334
Tetrapogon villosus 336
Tricholaena teneriffae 337
Trisetum bungei 339
Trisetum flavescens 340
Trisetum rigidum 341
تصویر گونه‌ها ۳۴۳
نقشه پراکنش گونه‌ها ۴۱۰
نمایه نام علمی گونه‌ها ۴۴۹
منابع ۴۸۴
پیوست ۱- شرح گیاهشناسی و کلید شناسایی تیره گندمیان (Poaceae) 524
پیوست ۲- شرح گیاهشناسی و کلید شناسایی تیره اویارسلام (Cyperaceae) 570