پراکنش گیاهان دارویی استان خوزستان

دسترسی به آب های آزاد در طول سواحل جنوبی و داشتن رودخانه‌های متعدد و پر آب که از هزاره¬های پیش از میلاد زیستگاه اقوام کهن ایرانی و مهد تمدن و کشت و کار و آبیاری بوده، از زیرساخت¬های اصلی اکوتوریسم خوزستان محسوب می‌شود.
در استان خوزستان، هر چه از سمت اروندکنار به طرف شمال استان و نيز از مرز عراق به سمت مرزهاي شرقي استان پيش برويم، به تدريج بر ميزان ارتفاع از سطح تراز دريا افزوده شده که در پي آن شاهد روند کاهشي دما و روند افزايش ميزان بارندگي خواهيم بود. وجود چنين شرايطي موجب افزايش تنوع گونه‌اي در سطح استان شده است. به‌طوري‌که بر اساس منابع موجود، 102 تيرة گياهي در سطح استان شناسايي و ثبت شده است که برخي از آنها داراي خواص دارويي هستند.
بر اساس يک تعريف کلي، گیاه دارویی به گياهي اطلاق مي‌شود که یک یا برخی از اندام‌های آن حاوی مادة مؤثره باشد. این ماده که به‌طورکلی کمتر از يک درصد وزن خشک گیاه را شامل مي‌شود، دارای خواص دارویی مؤثر بر موجودات زنده ‌است. همچنین کاشت، داشت و برداشت گیاهان دارويي به‌منظور استفاده از مادة مؤثرة آنها انجام می‌شود.
گياهان دارويی هم به لحاظ پيشگيري و هم به لحاظ درمان از ارزش و اهميت خاصی در تأمين بهداشت و سلامت جوامع برخوردارند. اين بخش از منابع طبيعی قدمتی همپای بشر داشته و يكی از مهمترين منابع تأمين غذا و داروي بشر در طول نسل¬ها بوده است. از نظر تاريخی، گياهان اهميت فراوانی در توسعه جوامع داشته‌اند و تحقيقات وسيعی برای يافتن فراورده¬ها و مواد طبيعی دارويی گياهی در طول تاريخ انجام شده است.
گرايش عمومی جامعه به استفاده از داروها و درمان¬های گياهی و به‌طوركلی فراورده¬های طبيعی به‌ويژه در طی سال¬های اخير رو به افزايش بوده که مهمترين علل آن را از یکسو در اثبات اثرهای مخرب و جانبی داروهای شيميايی و از سوی دیگر در ايجاد آلودگي¬های زيست محيطی كه كره زمين را تهديد مي¬كند باید جستجو کرد.
برنامه¬ريزي برای مديريت حفاظت، بهره‌برداري و توسعه گياهان دارويي کشور يک ضرورت و در عين حال نيازمند اطلاعات يکپارچه از اين منبع ارزشمند مي‌باشد. اين مطلب از آن جهت حائز اهميت است که روند رو به رشد تقاضا براي اين محصولات که بعضاً در انحصار ايران مي‌باشند، در صورت عدم برنامه‌ريزي منسجم و مناسب مورد تهديد انقراض قرار خواهند گرفت.
در این طرح که به‌منظور پاسخگويي به اين نياز تهيه شده، ضمن استخراج گونه‌هاي دارويي موجود در هريک از تیپ‌های گياهي مستقر در سطح استان خوزستان که در قالب طرح ملي شناخت مناطق اکولوژيک کشور تهيه شده، به بيان ويژگي¬هاي مختلف رويشگاه هريک از گونه‌هاي دارويي پرداخته شده و در نهايت نقشة پراکنش هريک از گونه‌هاي مذکور در سطح تیپ¬های گياهي استان تهيه و ارائه گرديده است.

فهرست مطالب کتاب